Telomery – dlaczego nie dożywamy 125 lat?

Telomery to końcówki ochronne na każdym z naszych chromosomów, które chronią te długie, zwinięte nici DNA w trakcie procesu replikacji. Naukowcy dopiero próbują badać bezpośredni związek między długością telomerów a długością życia. Już teraz jest jednak jasne, że na długość telomerów człowieka wpływ mają czynniki genetyczne i środowiskowe, mając jednocześnie bliski związek ze starzeniem się i rozwojem niektórych chorób. Ciekawe jest również odkrycie tego, że pewne produkty spożywcze, jak na przykład wrośniak różnobarwny, spowalniają skracanie się telomerów w trakcie procesu replikacji. Na początku przyjrzyjmy się bliżej ludzkiemu ciału. Nasze ciało tworzy ponad 100 bilionów komórek. Jeśli przyjrzymy się dokładniej, zobaczymy, że każda komórka zawiera jądro. I właśnie tam znajdują się chromosomy. Chromosomy to długie nici DNA, genów, które decydują o tym, kim jesteśmy, jak wyglądamy, ile będziemy mieli wzrostu itd. Przyjrzyjmy się teraz pojedynczemu chromosomowi. Każdy chromosom tworzą dwie nici, każda z nich zawiera natomiast jedną molekułę DNA. DNA jest jak długi łańcuch koralików informacyjnych, które określają wszystko, co nas dotyczy. Łańcuchy DNA zawierają jednostki zwane zasadami a typowy chromosom ma około 100 milionów zasad. Łańcuchy te skręcają się w spiralę jak na rysunku. Jeżeli natomiast rozpletlibyśmy cały ten łańcuch chromosomów, to na każdym jego końcu znaleźlibyśmy telomer. Te specjalne „koraliki” służą do ochrony nici DNA w trakcie procesu replikacji.

Teoretycznie długość życia człowieka wynosi 125 lat.

Długość tego telomeru wynosi w chwili narodzin tylko 15 000 zasad (pamiętaj, chromosom ma około 100 milionów zasad). Za każdym razem, gdy chromosom ulega podziałowi, telomer odrobinę się skraca. I to tak, że już gdy mamy roczek, nasze telomery mają tylko 10 000 zasad. Gdy telomery spadną poniżej 5000 zasad, komórka umiera. Gdy poniżej 5000 spadnie wystarczająca liczba chromosomów, umieramy ze starości. Ciekawostką jest, że większość naukowców i badaczy zgadza się, że teoretyczny wiek średniego człowieka, na podstawie tego, ile trwa, zanim telomery ulegną skróceniu poniżej 5000 zasad wynosi około 125 lat. Powodów, dla których większość ludzi nie żyje tak długo, jest wiele, na przykład niezdolność układu odpornościowego do walki z chorobami czy niezdolność organizmu do zapobiegania skracaniu się telomerów.

Każda replikacja DNA skraca telomery

Gdy komórka ulega podziałowi, przechodzi przez proces replikacji DNA. Odbywa się to w zasadzie tak, że nić chromosomu dzieli się na pół i każda połowa replikuje się potem w całą nić DNA, masz więc potem dokładnie 2 takie same chromosomy. Z jedną różnicą, na końcu tego procesu telomery są trochę krótsze niż te oryginalne. Spytasz dlaczego? Replikacja DNA to trochę jak budowanie ściany z cegieł. Pierwsza warstwa cegieł to połowa oryginalnego chromosomu. Ciało (murarz) kładzie następnie kolejną warstwę cegieł na tą pierwszą, wszystkich 1000 bilionów „cegieł” w łańcuchu. Murarz cofa się i kładzie poszczególne cegły, gdy jednak dojdzie na koniec rzędu, nie ma na czym stanąć, by móc położyć ostatnią cegłę (jedną z cegieł telomeru) i nie spaść samemu z muru. Druga warstwa jest więc kawałeczek krótsza od tej pierwszej. Gdy komórka podzieli się następnym razem, stanie się to samo. I tak dzieje się dalej i dalej z każdą replikacją i podziałem komórki.

Co przyspiesza skracanie telomerów

Skracanie się telomerów możemy przyspieszyć prowadząc niezdrowy styl życia, żyjąc w stresie i skażonym środowisku naturalnym. Tworzą się wtedy wolne rodniki, które wiążą się z telomerami i mogą je przedwcześnie skracać. Istotna uwaga: Według badania, prezentowanego przez Amerykański Związek Badań nad Najpoważniejszymi Chorobami na specjalnej konferencji poświęconej [cenzura] jelita grubego po terapii przeprowadzonej w okresie 27-30 października 2010, naukowcy po raz pierwszy odkryli związek między długością telomerów a podwyższonym ryzykiem powstania choroby.

Tajemnica komórek reprodukcyjnych – telomeraza

Ciekawe jest jednak to, że telomery w komórkach reprodukcyjnych nie skracają się. Teoretycznie więc się nie starzeją. Dzieje się tak dzięki wytwarzaniu enzymu o nazwie telomeraza. Telomeraza to enzym tworzony przez białka i kwas rybonukleinowy (RNA) a jego zadaniem jest utrzymywanie telomerów DNA na końcach chromosomów. Telomeraza utrzymuje jakość i ilość DNA, które znajduje się na końcach każdego chromosomu. W trakcie podziału komórki reprodukcyjnej murarz również spadnie a telomer jest krótszy niż na chromosomie oryginalnym. Telomeraza jednak „w cudowny sposób” zastępuje brakujące cegły telomeru, tak więc nowy chromosom jest taki sam jak oryginalny.

Telomery pod kontrolą

Co więc to wszystko oznacza? To, że telomery większości naszych komórek skracają się w trakcie procesu replikacji DNA, jest częścią naturalnego procesu starzenia. Regulacja długości telomerów jest więc jedną z kluczowych dróg do tego, jak wspomóc organizm w walce przeciwko chorobom i degradacji powodowanej wiekiem.

PSK/PSP z wrośniaka różnobarwnego

Jak możemy więc efektywnie sterować telomerami i pomagać w naprawie i utrzymaniu układu odpornościowego? Podstawą jest zdrowy tryb życia i sztuka pracy ze stresem. Dobrze jest uzupełnić dietę o pewne produkty spożywcze. Polisacharydy PSP i PSK, które znajdują się w ekstraktach z wrośniaka różnobarwnego (Coriolus versicolor), działają na ciało ludzkie niczym modulator, pomagają sterować długością telomerów w trakcie podziału komórek, pomagają też naprawiać układ odpornościowy i utrzymywać jego zdolność walki przeciwko czynnikom obciążającym. Wrośniak różnobarwny to grzyb stosowany w Azji i w Europie już od setek lat. W USA już przed dwudziestoma laty stał się uznanym i powszechnie dostępnym suplementem żywnościowym. W odróżnieniu od większość przepisywanych współcześnie leków, PSP i PSK z wrośniaka różnobarwnego są całkowicie naturalne. Gdy rozejrzymy się wokół siebie, natura uczy nas rzeczy, które zachodnia wiedza medyczna jak dotąd przeważnie ignorowała. Przemysł farmaceutyczny doprowadził nas niestety do filozofii interwencji, nie prewencji. Nas jednak powinna interesować właśnie prewencja, a nie interwencja. To jest w tym wszystkim najważniejsze.