Smakołyk, który poprawia zdolności poznawcze

Grzyby zawierają szereg potencjalnie pożytecznych substancji. Wiele grzybów, takich jak boczniak, reishi i maitake jest dobrze z takich właściwości znanych, ale lwia grzywa przyciąga uwagę badaczy ze względu na swoją niezwykłą zdolność regeneracji układu nerwowego i poprawy zdolności poznawczych. Lwia grzywa nie przypomina typowego grzyba z nóżką i kapeluszem. Ma kulisty kształt z długimi, zwisającymi w dół wyrostkami, z których wystrzeliwuje swoje zarodniki. Dlatego też w Azji nazywana jest głową owcy, głową niedźwiedzia lub głową małpy. Łacińska nazwa Hericium erinaceus oznacza z kolei jeża. Po polsku – soplówka jeżowata.

W Azji należy do cenionych przez smakoszy przysmaków

W Azji lwia grzywa należy do cenionych przez smakoszy przysmaków, jest bowiem bardzo bogata w składniki odżywcze. Zawiera około 20 procent białek, a jej smak podobny jest do homara lub krewetek.  Lwia grzywa jest najlepsza po karmelizacji w oliwie z oliwek, deglasowaniu winem sake, a następnie usmażeniu na maśle. Jednak niewystarczająco ugotowana może mieć gorzki smak. Jej przygotowanie wymaga zaawansowanych umiejętności kulinarnych. (2) Lwią grzywę coraz częściej bada się pod kątem jej działania neuroprotekcyjnego i poprawy funkcji poznawczych mózgu. Stwierdzono, że zawiera dwie nowe klasy czynników wzrostu nerwów (NGF) – cząsteczek, które stymulują różnicowanie i mielinizację neuronów. Te pochodne cyjatanu nazywane są „hericenonami” i „erinacenami”. Poziomy tych związków mogą się znacznie różnić w zależności od gatunków grzybów i metod uprawy.

Hericenony i erinaceny wspierają regenerację nerwów

Od roku 1991, gdy dr Kawagishi w Japonii znalazł cząsteczki po raz pierwszy NGF w grzybie, opublikowano około 20 badań poświęconym właściwościom tego pożytecznego grzyba. Jego badania, które potwierdziły in vitro i in vivo, że hericenony i erinaceny wspierają regenerację nerwów i poprawiają zdolności poznawcze, zostały w roku 2009 wsparte przez badanie przeprowadzone przez firmę Hokuto Corporation w Centralnym Szpitalu Neurochirurgicznym Isogo. 30 pacjentów z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi otrzymywało Hericium i przez cały okres spożywania przez nich grzyba, ich zdolności poznawcze istotnie się poprawiły. (3, 4) „Pacjenci przyjmowali cztery tabletki 250 mg zawierające 96% suszonego i sproszkowanego grzyba trzy razy dziennie przez 16 tygodni. Po zakończeniu podawania, badanych obserwowano przez kolejne cztery tygodnie. W ósmym, 12 i 16 tygodniu badania grupa wykazywała znacznie wyższe wyniki zdolności poznawczych w porównaniu z grupą placebo. Wyniki grupy poprawiały się na przestrzeni podawania Hericium, jednak w czwartym tygodniu po odstawieniu grzyba, a więc w 16 tygodniu, wyniki znacznie się pogorszyły”. (Mori, 2009)

Poprawia zdolności poznawcze przy chorobach nerwowych

Nie tak dawno w ramach eksperymentu mającego na celu ocenę wpływu lwiej grzywy na rodzaj tworzenia się blaszek amyloidowych u pacjentów z chorobą Alzheimera wstrzyknięto myszom neurotoksyczne peptydy. Następnie myszy zbadane zostały w standardowym labiryncie „Y”, przeznaczonym do testowania pamięci. Myszy karmione zwykłym pożywieniem porównano z tymi, którym wraz z pożywieniem podawano lwią grzywę. Gdy wskutek podawania peptydu doszło do powstania blaszki amyloidowej, myszy straciły zdolność zapamiętywania labiryntu. Gdy myszy z upośledzoną pamięcią karmione były dietą zawierającą 5% suszonej lwiej grzywy przez 23 dni, ich wyniki w teście labiryntu Y znacznie się poprawiły. Co ciekawe, myszy zyskały dodatkowe zdolności poznawcze, coś porównywalnego z ciekawością, mierzone większą ilością czasu spędzonego na odkrywaniu nowych rzeczy niż te, które znały. (5) Redukcja blaszek beta-amyloidowych w mózgach myszy karmionych Hericium była znacząca. Tworzenie się blaszek amyloidowych jest tym, co wielu naukowców uważa za główny biomarker morfologiczny związany z chorobą Alzheimera. Płytki związane z peptydem beta amyloidowym wywołują zapalenie tkanki mózgowej, zakłócają zdrową transmisję neuronalną i są objawem widocznym przy degeneracji nerwów.

Inteligentny grzyb dla starzejącej się populacji

Społeczność medyczna już długi czas zwraca uwagę na, wynikającą ze wzrostu średniej długości życia ludzi, rosnącą liczbę pacjentów z chorobą Alzheimera i demencją starczą. Tendencje w zakresie zgonów związanych z chorobą Alzheimera przewyższają wskaźniki zgonów dla wielu innych chorób. Profilaktyka i leczenie chorób układu poznawczego związanych z wiekiem jest zatem bardzo gorącym tematem. Na przestrzeni minionych 10 lat liczba zgonów spowodowanych chorobą Alzheimera wzrosła o około 66%, podczas gdy liczba zgonów spowodowanych innymi głównymi chorobami ogólnie spadła. (6) Stosowanie lwiej grzywy może nieść z sobą i inne korzyści dla funkcji neurologicznych, na przykład wywoływać dobre samopoczucie. W innym niewielkim badaniu klinicznym (n = 30) kobiety po menopauzie, które spożywały lwią grzywę, wykazywały mniejszy niepokój i depresję oraz lepszą zdolność koncentracji niż grupa kontrolna placebo (Nagano et al., 2010). (7) Biorąc pod uwagę liczne choroby związane z neurodegeneracją, lwia grzywa zasługuje na większą uwagę kliniczną. Poprawia pamięć, działa jak antydepresant i ogólnie poprawia funkcje poznawcze. Możliwe, że jest też w stanie zmieniać przebieg choroby Alzheimera i innych chorób neurodegeneracyjnych. Mogłaby pomóc pacjentom z chorobą Parkinsona lub stwardnieniem rozsianym, lub w zachowaniu jasności umysłu na starość. Lwia grzywa to grzyb, który oprócz posiadania walorów smakowych może być też skutecznym środkiem terapeutycznym. Lwia grzywa może być naszym pierwszym „inteligentnym” grzybem. Jest bezpiecznym, jadalnym grzybem, który ewidentnie wspiera zdolności poznawcze naszej starzejącej się populacji. Aby uzyskać maksymalny efekt, zamiast tradycyjnego spożycia w żywności, stosuje się produkty wykonane przy pomocy nowoczesnej technologii ze specjalnie uprawianych odmian tych zbawiennych grzybów. (1, 8) Źródło 1) Junrong Zhang, Shengshu An, Wenji Hu, Meiyu Teng, Xue Wang, Yidi Qu, Yang Liu, Ye Yuan, and Di Wang, Katalin Prokai-Tatrai, Academic Editor. The Neuroprotective Properties of Hericium erinaceus in Glutamate-Damaged Differentiated PC12 Cells and an Alzheimer’s Disease Mouse Model. Int J Mol Sci. 2016 Nov; 17(11): 1810. Published online 2016 Nov 1. doi: 10.3390/ijms17111810. Dostupné z https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5133811/2) Chaiyavat Chaiyasut, Bhagavathi Sundaram Sivamaruthi. Anti-hyperglycemic property of Hericium erinaceus – A mini review. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine Volume 7, Issue 11, November 2017, Pages 1036-1040. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S22211691173103903) Bing-Ji Ma, Bing-Ji Ma, Jin-Wen Shen, Hai-You Yu, Xu Zhao. Hericenones and erinacines: Stimulators of nerve growth factor (NGF) biosynthesis in Hericium erinaceus. Article (PDF Available)  in Mycology 1(2):92-98 · April 2010. https://www.researchgate.net/publication/240235316_Hericenones_and_erinacines_Stimulators_of_nerve_growth_factor_NGF_biosynthesis_in_Hericium_erinaceus4) Mori K, Inatomi S, Ouchi K, Azumi Y, Tuchida T. Improving effects of the mushroom Yamabushitake (Hericium erinaceus) on mild cognitive impairment: a double-blind placebo-controlled clinical trial. Phytother Res. 2009 Mar;23(3):367-72. doi: 10.1002/ptr.2634. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/188443285) Koichiro Mori, Yutaro Obara, Takahiro Moriya, Norimichi Nakahata. Effects of Hericium erinaceus on amyloid β(25-35) peptide-induced learning and memory deficits in mice. Article in Biomedical Research 32(1):67-72 · February 2011. DOI: 10.2220/biomedres.32.67 · Source: PubMedhttps://www.researchgate.net/publication/50304649_Effects_of_Hericium_erinaceus_on_amyloid_b25-35_peptide-induced_learning_and_memory_deficits_in_mice6) Alzheimer’s Association. Alzheimer’s disease facts and figures. Alzheimers Dement. 2011 Mar;7(2):208-44. doi: 10.1016/j.jalz.2011.02.004.2011. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/214145577) Nagano Mayumi, Kuniyoshi Shimizu, Ryuichiro Kondo, Koichiro Ohnuki. Reduction of depression and anxiety by 4 weeks Hericium erinaceus intakeArticle in Biomedical Research 31(4):231-7 · August 2010. DOI: 10.2220/biomedres.31.231 · Source: PubMed. https://www.researchgate.net/publication/46220678_Reduction_of_depression_and_anxiety_by_4_weeks_Hericium_erinaceus_intake8) Hsing-Chun Kuo, Chien-Chang Lu, Chien-Heng Shen, Shui-Yi Tung, Meng Chiao Hsieh, Ko-Chao Lee, Li-Ya Lee, Chin-Chu Chen, Chih-Chuan Teng, Wen-Shih Huang, Te-Chuan Chen, and Kam-Fai Lee corresponding author. Hericium erinaceus mycelium and its isolated erinacine A protection from MPTP-induced neurotoxicity through the ER stress, triggering an apoptosis cascade. J Transl Med. 2016; 14: 78. Published online 2016 Mar 18. doi: 10.1186/s12967-016-0831-y. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4797317/