Jak wzmocnić wątrobę na wiosnę zgodnie z Tradycyjną Medycyną Chińską

Z mądrości istniejącej od co najmniej 6000 lat Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (TCM), możemy się wiele nauczyć. Zdaniem TCM każda pora roku wiąże się z konkretnymi organami, które są wtedy bardziej aktywne i w rzeczywistości przechodzą przez proces „oczyszczania”. Marzec i kwiecień to miesiące wiosenne a wątroba i woreczek żółciowy to para organów powiązana z tą właśnie porą roku. Ich relacja przypomina związek brata i siostry. Jeśli jedno z nich jest osłabione, będzie to mieć wpływ również na drugie. Jeśli wesprzemy jedno, pomożemy w ten sposób i drugiemu. Wielu ludzi daje wyciąć sobie woreczek żółciowy, co z kolei bardziej obciąża wątrobę, zwłaszcza jeśli chodzi o metabolizm tłuszczów i ogólne trawienie.

Generał detoksykacji

Wątroba znana jest jako generał dowodzący organizmem, mający ponad 500 funkcji. Zdaniem TCM jest organem, który wpływa na zdrowie kobiet bardziej, niż jakikolwiek inny organ. Mówiąc prosto, wątroba jest głównym organem detoksykacyjnym organizmu. Wszystko, co jemy i pijemy, włącznie z lekami czy narkotykami, filtrowane jest przez wątrobę. Wątroba bardzo ciężko pracuje, by utrzymać nas w dobrym zdrowiu i usuwa wszystko, czego nie potrzebujemy. Nasza równowaga hormonalna, poziom cholesterolu i masa również sterowane są przez wątrobę. Wątroba ma ponadto bardzo interesującą zdolność regeneracji.

Stagnacja w wątrobie

Gdy wątroba i woreczek żółciowy są w nierównowadze, mówimy o stagnacji albo zacięciu. Oznacza to, że energia nie przepływa przez nie płynnie. Do tego typu fizycznych i emocjonalnych objawów tej nierównowagi należą: bóle głowy, zgrzytanie zębami, problemy z oczami (zwłaszcza z prawym okiem), uczucie ciągłego gorąca, pms, włókniaki, zapalenie prostaty, drażliwość, złość, niecierpliwość, ból bioder, problemy z tarczycą, przebarwienia paznokci u nóg (zwłaszcza żółtych i dużych palców u nóg), budzenie się między pierwszą a drugą rano. Uczucie niepokoju i ogólne poczucie utknięcia w swoim życiu.

Rozszerz swoje spojrzenie na jedzenie

Ściągające kontra rozluźniające

Jeśli wydaje ci się, że twoja wątroba potrzebuje trochę miłości, nie załamuj rąk, ponieważ jest wiele rzeczy, które możesz zrobić, by o nią zadbać. Aby pomóc swojej wątrobie i pęcherzykowi żółciowemu, musisz zrozumieć bardzo ważną rzecz. Kiedy mówimy o żywności, możemy omówić i przeanalizować składniki odżywcze, które się w niej znajdują, ale dodatkowo możemy też opisać jej jakość energetyczną. Jedzenie możemy na przykład opisać jako suche, mocno wysuszone, lub totalnie wysuszone jak chipsy. Albo wziąć pod uwagę końcową wartość energetyczną dla organizmu, czyli zdolność kurczenia lub rozluźniania. Lodowa woda lub cokolwiek zamrożonego ma na nasze organy działanie ściągające. Natomiast soki, owoce, rurowa sałata czy oleje mają działanie rozluźniające.

W górę i w dół

Wątroba, która znajduje się po prawej stronie ciała, poniżej klatki piersiowej, jest odżywiana przez pokarmy i płyny o delikatnie wznoszącej się energii. Energia w ciele porusza się w górę od prawej strony, w poprzek i w dół. Jest to to samo, co w przypadku okrężnicy wstępującej, poprzecznej i zstępującej. To zupełnie inny sposób patrzenia i myślenia o jedzeniu, jest jednak dość ważny, gdy próbujemy zrozumieć, jak wspierać nasze organy i ogólny stan zdrowia. Tak, marchew ma w sobie witaminę A i beta karoten, ale to także korzeń z zielonym wierzchołkiem. Ten korzeń energetycznie wskazuje na dół, a zielony wierzchołek w górę. Obie części mają różne, ale korzystne działanie na organizm.

Uważaj na ostatni posiłek i nie przejadaj się

By pomóc wątrobie i pęcherzykowi żółciowemu postaraj się przede wszystkim kończyć posiłki 2-3 godziny przed udaniem się na spoczynek. Zjadane późnym wieczorem posiłki prowadzą do stagnacji w wątrobie i uniemożliwiają naszemu organizmowi nocne oczyszczanie i regenerację. Po drugie, przestań jeść, gdy jesteś syty w 80%. Przejadanie się powoduje zwiększenie naporu na wątrobę i pęcherzyk żółciowy. Jedz do momentu, gdy czujesz się syty i możesz zjeść jeszcze trochę ale możesz przestać. To dwa nawyki związane ze stylem życia, które pomogą najbardziej.

Preferuj wilgotne i miękkie produkty spożywcze

Istnieje wiele produktów spożywczych, które pomogą w uzdrowieniu tych organów. Pomagają pełnoziarniste produkty zbożowe, takie jak brązowy ryż, jęczmień, proso, komosa ryżowa, orkisz, owies, kamut i pełne ziarno pszenicy. W przypadku alergii na gluten, zaleca się unikania produktów zbożowych zawierających gluten, jak na przykład jęczmień. Na wątrobę działa znakomicie również Hato mugi, znane również jako „Łzy Hioba”, które nie zawiera glutenu. Krakersy, chleb, bagietki i płatki śniadaniowe, chociaż wyprodukowane są z pełnych ziaren, nie są zalecane, ponieważ są wypiekami i są suche. Makaron z brązowego ryżu i kluski z komosy są lepsze, ponieważ są wilgotne i nie są wypiekami.

Zmień stosunek produktów zbożowych do warzyw

Staraj się zwracać uwagę na dużą ilość warzyw liściastych w tym: jarmużu, kapusty, kapusty pekińskiej, kapusty kiszonej, rukwi wodnej, gorczycy, pora, rzodkiewki japońskiej, marchewki, rzodkiewki, rzepy, mniszka lekarskiego, sałaty i innych. Wszystkie one mają energię wznoszącą. Pomocne są również kiełki i grzyby. Świetnym wsparciem dla wątroby są również świeże zioła. Wreszcie, jedz więcej warzyw w stosunku do zbóż.

Jeśli nie lubisz kwaśnego smaku, wkomponuj go w coś

Wszystkie fasole są dobre do jedzenia, zwłaszcza fasola mung. Dobra zupa z fasoli mung z cebulą, selerem, marchewką, grzybami, porem, kolendrą i cytryną podana jako dodatek do dania sprawi, że twoja wątroba będzie szczęśliwsza. Spróbuj 3-4 razy w tygodniu włączyć kwaśne smaki, ponieważ to właśnie pomaga uwolnić zastoje w wątrobie i pęcherzyku żółciowym. Kwaśne mogą być: kiszona kapusta, jabłko Granny Smith, cytryna, brązowy ryż umeboshi, kwaśna śliwka i wiśnia. Jeśli nie lubisz kwaśnego smaku, to zwykle oznacza, że go potrzebujesz. Odrobina cytryny wyciśnięta nad warzywami działa cuda. Wysokiej jakości fermentacja naprawdę wspiera wątrobę.

Zminimalizuj pieczone i smażone

Spróbuj robionej na bulionie zupy miso z niewielką ilością warzyw liściastych duszonych z suszonymi grzybami shiitake. Zupa jęczmienna jest klasycznym tonikiem dla wątroby w okresie wiosennym. Jednym z moich ulubionych wiosennych środków na wątrobę jest świeży sok warzywny z marchwi, buraków, zielonego jabłka i odrobiny soku z cytryny. O tej porze roku, należy zminimalizować potrawy przygotowywane w piekarniku (pieczone) i skoncentrować się na blanszowaniu, gotowaniu na parze, szybkim duszeniu, wyciskaniu soku, przecieraniu oraz spożywaniu żywności surowej i marynowanej. Najlepszym daniem warzywnym jest obrany i skrojony w kostkę burak, wolno gotowany z odrobiną wody i szczyptą soli. Kiedy jest miękki, dodajemy kilka kropel octu umeboshi i wyciskamy cytrynę w momencie podania.

Odkryj swoje emocje

Jeśli chodzi o jedzenie, myśl o lekkim i świeżym, nie ciężkim. Pomyśl o zieleni. Nasze emocje mają bardzo istotny wpływ na wątrobę. Jeśli chcesz pomóc swojej wątrobie, trenuj cierpliwość i wybaczanie. Miej współczucie i spróbuj pozbyć się urazy. Negatywne uczucia i trzymanie się przeszłości są szkodliwe dla wątroby. Spróbuj pozbyć się tych emocji, złość ogranicza nas ze wszystkich stron. Wyjdź na zewnątrz, idź do parku i zrelaksuj się na trawie.

Wyciągi z grzybów

Szczególne cechy wzrostu i rozwoju grzybów w naturze prowadzą do powstawania wielu metabolitów wtórnych, takich jak związki fenolowe, terpeny i steroidy, oraz istotnych składników ściany komórkowej, takich jak polisacharydy, β-glukany i białka, z których niektóre mają działanie biologiczne. Efekty te obejmują ochronę i regenerację wątroby.

Reishi

Najczęściej badanym grzybem pod kątem działania hepatoprotekcyjnego jest Ganoderma lucidum – reishi. Fakt ten nie jest zaskakujący, ponieważ G. lucidum jest bez wątpienia najbardziej zbadanym grzybem leczniczym. Z reishi wyizolowano około 400 związków chemicznych, obejmujących przede wszystkim polisacharydy, triterpenoidy, nukleozydy, ergosterole, kwasy tłuszczowe, białka/peptydy oraz mikroelementy. Bioaktywnymi składnikami odpowiedzialnymi za działania chroniące przed uszkodzeniami wątroby wywołanymi przez toksyny są w szczególności znajdujące się w G. lucidum polisacharydy i triterpenoidy.

W obszernym przeglądzie dotyczącym hepatoprotekcyjnych właściwości G. lucidum, Yihuai Gao i inni zebrali dowody wskazujące na możliwe mechanizmy molekularne wyjaśniające hepatoprotekcyjne działanie ekstraktów z grzybów reishi. Do tych mechanizmów autorzy zaliczają aktywność antyoksydacyjną i zwalczającą rodniki, modulację enzymów wątrobowych fazy I i II, hamowanie β-glukuronidazy, aktywność antyfibrotyczną i przeciwwirusową, modulację produkcji tlenku azotu, utrzymanie homeostazy wapnia w komórkach wątrobowych oraz działanie immunomodulacyjne.

Źródło badań znajduje się TUTAJ
Autorzy badań:
Yihuai Gao
Institute of Food, Nutrition and Human Health, Massey University; Landcare Research, Private Bag 92170, Auckland, New Zealand
Min Huang
Department of Clinical Pharmacology, School of Pharmaceutical Sciences, Zhongshan (Sun Yat-Sen) University, Guangzhou, R.P. China
Zhi-Bin Lin
Department of Pharmacology, School of Basic Medical Sciences, Beijing University, Beijing 100083, P. R. China
Shufeng Zhou
Division of Pharmacy, School of Life Sciences, Faculty of Science, Queensland University of Technology, Australia; Department of Pharmacy, Faculty of Science, National University of Singapore; University of South Florida FL 33612, USA

Shitake i maitake

Wyciągi z grzybów Lentinula edodes –Shitake i Grifola frondosa – Maitake miały bardzo znaczący efekt hepatoprotekcyjny poprzez redukcję ostrego wzrostu poziomu AST i ALT wywołanego eksperymentalnie za pomocą paracetamolu.

Źródło: TUTAJ
Pełna lista badań dotyczących grzybów leczniczych i ich możliwego wpływu na wątrobę znajduje się w bazie danych National Center for Biotechnology Information TUTAJ.

Bergamotka

Zespół metaboliczny jest obecnie często omawianą jednostką w medycynie wewnętrznej. Oprócz otyłości, hiperlipidemii i insulinooporności obejmuje też niealkoholową chorobę stłuszczeniową wątroby (NAFLD – nonalcoholic fatty liver disease).

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) jest najbardziej powszechnym schorzeniem wątroby w krajach zachodnich i wiąże się z epidemią zespołu metabolicznego, otyłości i cukrzycy. Często prowadzi do niepełnosprawności, czasami także do marskości wątroby. Stłuszczenie wątroby jest trudne w leczeniu. Chociaż w przypadku małej części pacjentów pomaga antyoksydacyjna witamina E, wciąż intensywnie poszukiwane są naturalne i bezpieczne suplementy, które mogłyby poprawić ten stan, zmniejszyć ilość tłuszczu w wątrobie i poprawić nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu.

Fitosomalna forma bergamotki

W podwójnie ślepym randomizowanym badaniu kontrolowanym z zastosowaniem placebo z 2019 roku badano możliwość poprawy zespołu metabolicznego dzięki fitosomalnemu wyciągowi z bergamotki. W badaniu wzięło udział 60 pacjentów z DM typu 2 i hiperlipemią mieszaną. W grupie, która otrzymywała wyciąg z bergamotki, zaobserwowano znaczące zmniejszenie stężenia glukozy w osoczu na czczo, cholesterolu LDL i trójglicerydów w surowicy oraz wzrost cholesterolu HDL. Efekt ten związany był z istotnym obniżeniem małych gęstych aterogennych cząstek LDL wykrytych za pomocą spektroskopii protonowej NMR, co potwierdziło hipolipemiczne i hipoglikemiczne działanie ekstraktu z bergamotki.
Źródło: TUTAJ

Sylibina

Pojęcia ostropest plamisty, flawonoidy, sylimaryna i sylibina stosowane są najczęściej używane, jednak każdy z tych związków ma specyficzne właściwości i efekty o własnym działaniu. W ciągu ostatnich 10 lat opublikowano około 12 000 prac na temat tych substancji, które stosowane są jako antyoksydanty lub środki chemoprewencyjne, a już szczególnie jako środki hepatoprotekcyjne. Taka ilość publikacji wskazuje, że zainteresowanie naukowe tymi cząsteczkami lub klasami cząsteczek jest wysokie na całym świecie. W USA i Europie około 65% pacjentów z chorobami wątroby stosuje preparaty ziołowe.

Jak już wspomnieliśmy, sylibina i sylimaryna nie są synonimami. Sylimaryna jest kompleksem co najmniej siedmiu flawonolignanów, które są najczęstszą klasą związków obecnych w ekstrakcie z ostropestu, oraz jednego flawonoidu, taksyfoliny. Względna reprezentacja każdego ze związków może być różna w zależności od źródła materiału botanicznego, dostawcy i procesów ekstrakcji. Sylibina stanowi około 50-70% ekstraktu sylimaryny. Sylibinę można podzielić na dwa diastereoizomery 1:1, sylibinę A i sylibinę B. Stężenie sylibiny w głównych preparatach farmaceutycznych zawierających sylimarynę dostępnych w USA i innych krajach wynosi od 20% do 40%.

Fitosomalna forma sylibiny jest skuteczniejsza

Niektóre rozpuszczalne w wodzie cząsteczki flawonoidów mogą zmienić się w kompatybilne z lipidami kompleksy molekularne, trafnie nazywane fitosomami. Fitosomy są w stanie lepiej przemieszczać się ze środowiska hydrofilnego do przyjaznego dla lipidów środowiska zewnętrznej błony komórkowej, a następnie do wnętrza komórki, skąd dostają się one do krwi. Owoce rośliny ostropestu plamistego (Silybum marianum, z rodziny Asteraceae) zawierają flawonoidy chroniące wątrobę. Standaryzowany ekstrakt znany jako sylimaryna zawiera trzy flawonoidy z podklasy flawonoli. Dominuje sylibina, następnie sylidianina i sylichrystyna . Chociaż sylibina jest najsilniej działającym z flawonoidów w ostropeście plamistym, podobnie jak inne flawonoidy jest słabo wchłaniana. Sylibina-fosfatydylocholina w kompleksie jako fitosom zapewnia znaczącą ochronę wątroby i lepszą biodostępność niż konwencjonalna sylimaryna.

wątrobowych w surowicy, a konkretnie aminotransferazy asparaginianowej (AST), aminotransferazy alaninowej (ALT) i gamma-glutamylotranspeptydazy (GGT). Badacze doszli do wniosku, że fitosomalna sylibina ma „istotne działanie kliniczne”.

Źródło: TUTAJ

Kurkumina

Według szeregu badań w celu wsparcia wątroby wskazana jest również suplementacja kurkuminy. Z chińskiego holistycznego punktu widzenia kurkuma ma kilka cech, wprost determinujących jej zastosowanie. Jedną z głównych jest tzw. poruszanie qi i rozluźnianie ciasnoty. Efekt ten związany jest z jej połączeniem ze ścieżkami wątroby i pęcherzyka żółciowego, które odpowiadają za swobodny przepływ qi w organizmie.

Obszerne badania dotyczące stosowania kurkuminy w celu wsparcia wątroby można znaleźć TUTAJ.

Wszystkie nasze artykuły naukowe odwołują się do odpowiednich źródeł, którymi są głównie NCBI i PubMed.

National Center for Biotechnology Information (NCBI) lub Narodowe Centrum Informacji Biotechnologicznej jest częścią Narodowej Biblioteki Medycznej na terenie amerykańskiej agencji National Institutes of Health(NIH, Narodowy Instytut Zdrowia). Centrum zostało założone w roku 1988 i znajduje się ono na terenie NIH Bethesdzie w stanie Maryland. Dyrektorem NCBI był poprzednio David Lipman, znany z udziału w badaniach nad technologią BLAST, wykorzystywaną do sekwencjonowania DNA. Aktualnie instytutem kieruje Stephen Sherry, odpowiedzialny wcześniej za rozwój genetycznych baz danych NCBI ^[1]

NCBI zarządza bazą danych MEDLINE poprzez interfejs PubMed.
PubMed to swobodnie dostępny interfejs do bazy MEDLINE, zawierającej cytaty i w większości streszczenia artykułów z czasopism biomedycznych w języku angielskim i językach narodowych. W przypadku większości artykułów dostępny jest również link do pełnego tekstu, ale może on być już płatny w zależności od wydawcy danego czasopisma. PubMed jest prowadzony przez United States National Library of Medicine oraz National Institutes of Health jako część systemu informacyjnego Entrez.